Izložba Harmonija i Fluidnost pejzaža / Kineski kulturni centar u Beogradu

U petak, 14. juna, u 19 h, u Kineskom kulturnom centru će biti otvorene dve izložbe – „Harmonija“, izložba skulptura i „Fluidnost pejzaža“, izložba slika.

Organizovane su u saradnji Kineskog kulturnog centra u Beogradu i Fakulteta likovnih umetnosti Univerziteta umetnosti u Beogradu. Biće predstavljeni radovi umetnika iz Kine, Srbije i Crne Gore. Prikaz čoveka i prirode i njihove međusobne povezanosti su teme koje se prožimaju kroz skulptorske i slikarske radove. Harmonija kao sklad, a fluidnost kao tok i promena su u stalnoj sprezi jer se sve u prirodi i našim životima konstantno menja, a isto tako teži ka skladu.

Jedinstveni prostor Kineskog kulturnog centra, već ispunjen umetničkim delima kineskih autora, je sa ovim izložbama postao prava gozba za ljubitelje umetnosti.

Izložbe će biti otvorene od 14. juna do 14. jula.

Adresa: Trg prijateljstva Srbije i Kine 1, 11070, Novi Beograd

HARMONIJA

Iako su Republika Srbija i Crna Gora dve države prostorno veoma udaljene od Narodne Republike Kine, one joj mogu biti vrlo bliske po umetničkom stvaralaštvu svojih naroda, o čemu svedoče radovi odabranih srpskih, kineskih i crnogorskih umetnika, koji se predstavljaju u Kineskom kulturnom centru u Beogradu, tokom juna meseca 2024. godine.

Skulptorski radovi umetnika iz Srbije, Kine i Crne Gore (Dušana Petrovića, Magdalene Pavlović, Ivane Radovanović, Zdravka Joksimovića, Vukašina Milovića, Rena Youyu-a) postavljeni su u izlagačkom prostoru Kineskog kulturnog centra, tako da se prožimaju sa izloženim slikarskim radovima kineskih umetnika (koji su većinom nastali kao deo donacije Šandonga, značajne kineske umetničke regije, što je još poznata i kao mesto rođenja kineskog filozofa i društvenog reformatora Konfučija).

Prikazana slikarska i vajarska dela slična su po jedinstvenom ukrštanju vizuelnih i taktilnih čula, kao i skladnoj sjedinjenosti raznovrsnih likovnih elementa u jedinstvenu kompozicionu celinu. Stoga, svojim nazivom Harmonija, izložba želi da istakne zajedničke karakteristike stvaralaštva pojedinih umetnika, koje postoje i na Istoku i na Zapadu.  

Ukazivanjem na pojam harmonija (koji označava ravnotežu, sklad, saglasje, jedinstvo, slogu, lepotu, istovremeno saglasno zvučanje nekoliko tonova), izložbena postavka teži da opiše osobine umetničke poetike, koja prevazilazi lokalne granice, jer je regionalno zastupljena u Srbiji i u Crnoj Gori, dok se istovremeno prepoznaje i u međunarodnim okvirima, kao što je Kina. Naime, prevazilazeći uske umetničke okvire jedne sredine i jednog doba, pomenuta umetnička poetika širi se (potvrđujući) svoje postojanje u drugim mestima i drugim vremenima. Od početka zastupljena u umetničkom izražavanju, ova poetika ima karakter tradicije, primetne kod raznih naroda (na primer, motiv zmaja prisutan je u srpskim i crnogorskim narodnim tvorevinama, kao i u kineskom kulturno-umetničkom nasleđu).

Osim pozivanja (negovanja) tradicionalnog pristupa u umetničkom stvaralaštvu (u najboljem smislu te reči), zajedničke osobine prikazanih srpskih, kineskih i crnogorskih radova, odnose se, isto tako, i na prirodu, odnosno na artističku zainteresovanost za žive i nežive prirodne oblike (kao što su biljke, životinje, planinski i šumski predeli, vodene površine, vazduh), kao i na upotrebu prirodnih materija i materijala u kreiranju umetničkog dela (kao što su drvo, kamen, metal).

Kineski car Huizong (koji je živeo od 1082. do 1135. godine i vladao od 1100. do 1126. godine) bio je slikar, pesnik, kaligraf i muzičar (svirao je žičani instrument gućin). Car Huizong uspešno je slikao pejzaže, a najviše je bio cenjen zbog svojih slika cveća i ptica. Njegova raznovrsna umetnička interesovanja i nadarenost, potakla su ga da ustanovi Carsku slikarsku akademiju, koja je podsticala umetnike da se inspirišu prirodom. Smatrajući da je priroda najbolji učitelj umetniku, Fan Kuan (960-1030) proveo je veći deo života povučen u planinama severne Kine. Njegova slika ''Putnici među planinama i tokovima'' (izvedena na velikom svitku dimenzija 200x70 cm) poznato je delo, koje je postalo uzor drugim kineskim umetnicima. Tokom vladavine dinastije Song, umetnici su znali da prikažu pejzaž, u rasponu od umanjenog (totalnog) panoramskog vidika do uvećanog predela (u gro-planu), tako da je predstavljanje prirode obuhvatalo detaljno slikanje ptica, cveća, grančica i insekata.

Pojedini skulptori srpskog i crnogorskog prostora, tokom 20. veka, razvili su forme zasnovane na umetničkoj obradi, koja poštuje prirodu materijala, kao što su: Toma Rosandić, Sreten Stojanović, Risto Stijović, Ilija Kolarović, Nikola Koka Janković, Vojin Stojić, Olga Jevrić, Matija Vuković, Ratko Vulanović, Milun Vidić, Milan Stanisavljević i drugi. Igra skulptorskih oblika svetlosti i senke, ukrštanje pravolinijskih i krivolinijskih kretanja masa, prožimanje površina glatke blistavosti i hrapave poroznosti, preplitanje monolitno-zatvorenih i ispupčeno-udubljenih gustina, smena geometrijski pravilnih oblika i onih slobodno razvijenih pod uticajem slučajnosti – samo su neki elementi likovnosti, koje su pomenuti vajari ostvarili u svojim delima. Istraživanje mogućnosti umetničkog rada ''sa'' i ''u'' materijama iz prirode, nastavila je generacija stvaraoca u 21. veku, koja svojom posvećenošću kreiranja formi bliskih prirodi, čini kontinuitet artističkog poštovanja prirode ovog regiona.

Tako prirodu i njene pejzaže, možemo vizuelno prepoznati i taktilno osetiti, u radovima Dušana Petrovića (''Buk''), Magdalene Pavlović (''Predeo''), Rena Youyu (''Monument''), kao i u skulpturi Ivane Radovanović, koja svojim oblikom podseća na geološki fragment dopremljen iz najdubljih slojeva zemljine kore. Energetska kretanja u prirodi ovaploćena su u radu Vukašina Milovića (''Beskrajni prohodi''), dok skulptura Zdravka Joksimovića simboliše prirodnu harmoniju i sklad.

U tom smislu, može se reći da prostor Kineskog kulturnog centra – u kome su izložene prirodom inspirisane skulpture umetnika iz Srbije, Kine i Crne Gore, koje su okružene slikama prirode kineskih umetnika – postaje mesto ukrštanja čulnih energija, kao večite umetnikove potrebe da svojim delom dostigne prirodni sklad i harmoniju.

Magdalena Pavlović

Olivera Erić